Għar Gerduf huwa sit Ruman tad-dfin u tassew uniku f’Għawdex, li jmur lura għas-seklu 3/4, magħruf aħjar bħala l-era paleo-Kristjana. Hija mbejqa f’Wied il-Lunzjata, fil-limiti ta’ Kerċem. Dejjem ġibed l-attenzjoni ta’ studjużi interessati fl-arkeoloġija tal-gżejjer tagħna. Diġà msemmi minn Gian Franġisk Abela, is-sit żaruh viżitaturi erudici li spiss kienu jinkludu deskrizzjoni tal-post bħalma għamlu għall-Ġgantija u ċ-Ċirku tax-Xagħra (Brochtorff). L-importanza ta’ Għar Gerduf tista’ tiġi apprezzata meta wieħed iqis li kien l-uniku sit Feniċju, Kartaġiniż u Ruman f’Għawdex, inkluż fl-Att dwar il-Ħarsien tal-Antikitajiet tal-1925. Għar Gerduf huwa l-uniku katakombi tard Ruman u Biżantin f’Għawdex deskritt mill-Professur Mario Buhagiar fl-istħarriġ monumentali tiegħu tal-1986 li għalih nafu fejn jinsab eżatt u li għadu jidher. Fl-2000 (Avviż 856), il-MEPA skedat Għar Gerduf bħala sit arkeoloġiku Klassi A, skedar li huwa komparabbli ma’ dak mogħti lill-Imnajdra u Ħaġar Qim, bħala rikonoxximent tal-istatus uniku tiegħu fost il-monumenti tal-wirt kulturali Għawdxi. Rivalutazzjoni riċenti sostniet li Għar Gerduf għandu karatteristiċi li jvarjaw minn siti kontemporanji f’Malta li jassumu funzjonijiet funerarji distintivi f’Għawdex.
Riċentament il-Ministeru għal Għawdex kiseb is-sjieda ta’ din il-proprjetà. Iz-zona esproprjata tinkludi l-footprint tal-katakombi nfushom flimkien mal-art ta’ quddiem. Għar Gerduf jinsab fi stat ħażin ħafna ta’ preservazzjoni u jinsab f’riskju ta’ kollass strutturali imminenti. Is-sit ser jinbidel f’attrazzjoni importanti ta’ wirt kulturali miftuħ għall-pubbliku u fdat f’idejn id-Direttorat għall-Wirt Kulturali fi ħdan il-Ministeru għal Għawdex. Permezz tar-restawr tiegħu u aċċessibbiltà mtejba, il-Ministeru għal Għawdex se jivvalorizza wkoll il-prodott ġenerali ta’ Wied il-Lunzjata, li hija waħda mill-aktar sistemi ta’ widien fertili fil-gżira u sit Natura 2000.
